Με ιδιαίτερη χαρά βρίσκομαι σήμερα μαζί σας, στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης και Εκπαίδευσης Αθαλάσσας, για να γιορτάσουμε τη Διεθνή Ημέρα Δασών. Κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου, οι χώρες μέλη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών τιμούν τα δάση με διάφορες εκδηλώσεις που ενθαρρύνουν τους ανθρώπους κάθε ηλικίας να βρεθούν πιο κοντά στο δάσος και να ενημερωθούν για την αξία του, τόσο για το περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα όσο και για την ανθρώπινη υγεία.
Θα ήθελα να συγχαρώ το Τμήμα Δασών για την πρωτοβουλία και για τη διοργάνωση της σημερινής εκδήλωσης που εντάσσεται στο πιο πάνω πλαίσιο και που έχει ως στόχο την περαιτέρω ευαισθητοποίηση για τα δάση και την αειφορική διαχείρισή τους.
Σήμερα στρέφουμε την προσοχή μας στην αναγκαιότητα καινοτομίας στη διαχείριση και προστασία των δασών μας. Το φετινό θέμα της Διεθνούς Ημέρας Δασών, «Δάση και Καινοτομία: Νέες Λύσεις για έναν Καλύτερο Κόσμο», που όρισε η Παγκόσμια Οργάνωση Τροφίμων, υπογραμμίζει τη σημασία της ενσωμάτωσης της τεχνολογίας και της καινοτομίας στη διαφύλαξη και τη βιώσιμη διαχείριση των δασών μας. Την ίδια ώρα, το φετινό σύνθημα «Νέες λύσεις για έναν καλύτερο κόσμο» συνδέει τα δάση και την προστασία τους με τις νέες τεχνολογίες, οι οποίες χρησιμοποιούνται για την παρακολούθηση και ανάλυση πληροφοριών σχετικών με τα δάση και το περιβάλλον με απώτερο σκοπό τη λήψη κατάλληλων μέτρων τόσο για μείωση της υποβάθμισης και καταστροφής των δασών όσο και για τη μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος.
Η πρόκληση της αποψίλωσης δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τις παραδοσιακές μεθόδους. Κάθε χρόνο χάνονται περίπου 10 εκατομμύρια εκτάρια δάσους, ενώ ταυτόχρονα, οι πυρκαγιές καταστρέφουν επιπρόσθετες εκτάσεις. Αυτό καθιστά την ανάγκη για καινοτομία πιο επιτακτική από ποτέ. Η χρήση νέων τεχνολογιών, όπως η τηλεπισκόπηση και τα drones, επιτρέπει την ακριβέστερη παρακολούθηση και διαχείριση των δασών μας, ενώ παράλληλα ανοίγει τον δρόμο για την ανάπτυξη βιώσιμων προϊόντων από το δάσος.
Η καινοτομία δεν σταματά εδώ. Η ανάπτυξη νέων υλικών από τα δάση, δηλαδή από ξύλο και προϊόντα ξυλείας, ως βιώσιμων υποκατάστατων του πλαστικού, όπως υλικά κατασκευής, υφάσματα αλλά και αντικείμενα καθημερινής χρήσης, βρίσκεται στο επίκεντρο της έρευνας για βιώσιμες λύσεις και αποτελεί κρίσιμο βήμα προς την επίτευξη ενός βιώσιμου μέλλοντος.
Τα δασικά οικοσυστήματα αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του φυσικού μας περιβάλλοντος, με συμβολή στην περιβαλλοντική, κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη μιας κοινωνίας. Αποτελούν πηγή ενέργειας και υγείας, αφού παρέχουν καθαρό νερό και δεσμεύουν το διοξείδιο του άνθρακα, συμβάλλοντας έτσι στον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Την ίδια ώρα, αποτελώντας καταφύγιο για το 80% των φυτικών και ζωικών οργανισμών, βοηθούν στη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
Στο Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος θέτουμε στην κορυφή των προτεραιοτήτων μας την προστασία της βιοποικιλότητας, τη διατήρηση του φυσικού μας περιβάλλοντος και την προστασία των δασών μας, ειδικά από τις πυρκαγιές. Για τον σκοπό αυτό, σε συντονισμό με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, εφαρμόζουμε στοχευμένα μέτρα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των πυρκαγιών, και άλλων ακραίων καιρικών φαινομένων. Άλλωστε, η ενίσχυση της προστασίας των δασών από τις πυρκαγιές και η αειφόρος διαχείρισή τους, αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα του προγράμματος διακυβέρνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η καινοτομία δεν αφορά μόνο την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών αλλά και την ανακάλυψη νέων τρόπων σκέψης και συνεργασίας, καθώς και νέων προσεγγίσεων στην ανάπτυξη πολιτικών. Σε πρόσφατη συντονιστική σύσκεψη στο Προεδρικό Μέγαρο, υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, αποφασίστηκε η υλοποίηση περαιτέρω μέτρων που αφορούν την πρόληψη και αντιμετώπιση των πυρκαγιών, καθώς και την επιχειρησιακή ετοιμότητα για την πολιτική προστασία. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται και μέτρα όπως η υποβολή σχεδίου και πρότασης από το Υπουργείο Άμυνας για σταδιακή υπαγωγή της μονάδας πτητικών μέσων δασοπυρόσβεσης στην Εθνική Φρουρά και η επαναλειτουργία του δασικού κολλεγίου από 1/1/2025. Επιπλέον, στο πλαίσιο υλοποίησης της δεύτερης φάσης του ολιστικού συστήματος πολιτικής προστασίας, αποφασίστηκε η εγκατάσταση πρόσθετων αισθητήρων για έγκαιρο εντοπισμό των πυρκαγιών, καθώς και η σταδιακή απόκτηση από το κράτος δέκα πυροσβεστικών πτητικών μέσων εντός των επόμενων πέντε ετών. Επίσης, τέλος Μαρτίου θα ολοκληρωθούν και θα υποβληθούν τα τροποποιητικά νομοσχέδια που αφορούν την αυστηροποίηση των ποινών στη Νομική Υπηρεσία, ενώ οι επαρχιακές διοικήσεις θα προβούν σε καθαρισμό άγριων χόρτων από μέχρι τέλος Μαΐου. Τέλος, θα υποβληθεί πρόταση από το Yπουργείο Εσωτερικών για αξιοποίηση, εκπαίδευση και ασφάλιση των εθελοντών.
Ταυτόχρονα, ως Υπουργείο έχουμε ως πρώτιστο μέλημά μας την αναβάθμιση του Τμήματος Δασών, τη διατήρησή του σε υψηλό επίπεδο επιχειρησιακής ετοιμότητας για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, και την ενίσχυσή του σε επίπεδο υποδοµών, νέων τεχνολογιών και ανθρώπινου δυναµικού, όπως ορίζεται στο πρόγραμμα διακυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό, το Τμήμα Δασών ενισχύεται συνεχώς με εξοπλισμό και καινοτόμες τεχνολογίες, μέσω εθνικών πόρων και μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Έχει ήδη υλοποιηθεί η Α’ Φάση Εισαγωγής Τεχνολογίας, η οποία συμπεριλάμβανε μη επανδρωμένα αεροσκάφη και ηλεκτροπτικά μέσα ανίχνευσης πυρκαγιών και επιτήρησης των δασών. Μέσω εθνικών πόρων και μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας παραλήφθηκαν δεκάδες οχήματα μεταφοράς προσωπικού, πυροσβεστικά οχήματα, γεωργικοί ελκυστήρες, θρυμματιστές, προωθητές γαιών, τροχοφόροι εκσκαφείς, βυτιοφόρα οχήματα, φορτηγά οχήματα, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία για αγορά πτητικών μέσων πυρόσβεσης.
Κλείνοντας, επιτρέψτε μου να συγχαρώ θερμά και να ευχαριστήσω τον Αναπληρωτή Διευθυντή κ. Ιεζεκιήλ και όλο το προσωπικό του Τμήματος Δασών για τον επαγγελματισμό, την αφοσίωση και τη διαρκή προσπάθεια που επιδεικνύουν για την ορθολογιστική διαχείριση και την προστασία του μοναδικού φυσικού μας πλούτου, των δασών μας. Η συνεισφορά σας στη διατήρηση των δασών μας είναι αξιέπαινη και ανεκτίμητη.
Τα δάση, οι πράσινοι πνεύμονες του πλανήτη μας και της χώρας μας, αποτελούν ένα ανεκτίμητο δώρο της φύσης, που προσφέρει καταφύγιο, τροφή και οξυγόνο, ενώ παράλληλα ρυθμίζουν το κλίμα και προστατεύουν τη βιοποικιλότητα. Η Διεθνής Ημέρα Δασών αποτελεί μια ευκαιρία για να αναγνωρίσουμε και να τιμήσουμε την αξία τους, ωστόσο η προστασία και διαφύλαξη των δασών δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο σε αυτή την ημέρα. Είναι μια συνεχής υποχρέωση και ευθύνη που αφορά κάθε μέρα του χρόνου. Η καθημερινή προστασία των δασών σημαίνει την ενεργή συμμετοχή μας στη διατήρηση και την ανάπτυξη βιώσιμων πρακτικών που σέβονται το περιβάλλον και προάγουν τη συνύπαρξη ανθρώπου και φύσης. Η καινοτομία και η τεχνολογία μας προσφέρουν νέα εργαλεία και δυνατότητες για να προστατεύσουμε και να διαφυλάξουμε τα δάση μας για τις μελλοντικές γενιές, να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που φέρνει η κλιματική αλλαγή και να διασφαλίσουμε ότι τα δάση μας θα συνεχίσουν να είναι πηγή ζωής, ευημερίας και ελπίδας για το μέλλον.